Yazar, eleştirmen, araştırmacı. (D. 1928 (nüfusta 1927),
Erzincan - Ö. 2 Temmuz 1993, Sivas). İlk yazılarında Fikret Arıel (1955), Halis
Acarı (1957) imzalmarını da kullandı. Erzincan Lisesi (1945), İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1950) mezunu.
Öğretmenlik formasyonu olduğu halde bu hakkı kendisine kullandırılmadı.
İstanbul'da bazı özel şirketlerde muhasebecilik yaparak 1978 yılında emekli
oldu. 2 Temmuz 1993'te Sivas'ta meydana gelen olaylar sırasında çıkan Madımak
Oteli yangınında hayatını kaybetti, İstanbul’da toprağa verildi. Ölümünden
sonra sevenleri tarafından anısına Asım
Bezirci'ye Saygı Kitabı (1993)
yayımlandı.
Yazı hayatına 1950'de Gerçek
gazetesinde yazdığı siyasî fıkralarıyla başladı. 1959'a kadar takma adlar
kullanarak, 1960'dan sonra asıl adıyla yazılarını Yeni Ufuklar, Ataç, Halkın Dostları, Militan, Politika, Dönem, Yön,
Soyut, Papirüs, Yeni Edebiyat, Halkın Dostları, Yeni Dergi, Yeni a, Yeni Ortam,
Dönemeç, Yazko Edebiyat gibi dergi ve gazetelerde yayımladı. Edebî dönemler
ve kişiler üzerine araştırma ve incelemeleriyle tanınmıştır. Nesnel ve bilimsel
bir eleştiri anlayışını savundu. Ahmet Haşim, Nâzım Hikmet, Orhan Veli Kanık,
İlhami Bekir, Tevfik Fikret ve Cahit Sıtkı Tarancı’nın Bütün Şiirleri
dizilerini yayına hazırladı. 1963'te Otağ
dergisince, 1968'de Yeni Dergi
okuyucularınca "Yaşayan eleştirmenlerin en beğenileni" seçilmişti.
1989'da Rıfat Ilgaz kitabıyla Ferit
Oğuz Bayır Düşün ve Sanat Ödülü'nü aldı.
“Sanatın toplumsal işlevi,
toplumda sanat, toplumcu sanat; toplumcu gerçekçilik, eleştirel gerçekçilik;
edebiyat ve eleştiri, öznel eleştiri, nesnel bilimsel eleştiri vb kavramların
yoğunca tartışıldığı, kavranılmaya çalışıldığı bir dönemde Bezirci'nin bu
yöndeki inceleme, eleştiri yazıları ve çevirileri önem kazanıyordu. O, bir
bakıma da; o güne değin oluşagelen kalıta sahip çıkarak edebiyat eleştirimizin
önünü açabilecek çalışmaları sergiliyordu.
“Yenileşme, gelişmeden yanadır o. Her yeni kitabında
da bu yanını sergiler. Eleştiriye bakışı, eleştiri anlayışı bu minval üzerinde
yol almıştır. Şunu içtenlikle söyleyebilirim ki; Bezirci, eleştiri kuramı ve
yöntemine dönük belirlemeleri, geleneği oluşturan eleştirmenlere bakışı ufuk
açıcı olmuştur hep. Özellikle Ataç ile ilgili çalışmasında, onun ‘eleştiri
anlayışı’nı değerlendirdiği bölüm, Bezirci'nin edebiyat eleştirimizin
boyutlarını göstermesi, kalıta nasıl/ne yönde bakılması gerektiğini göstermesi
bakımından önemlidir.” (Feridun Andaç)
ESERLERİ:
ELEŞTİRİ-ARAŞTIRMA-İNCELEME: Çok Kapılı Oda (1961), Edip
Cansever (1961), Günlerin Getirdiği
Götürdüğü (1962), Bilimden Yana (1963), Abdulhak Hamit ve Târık yahut
Endülüs'ün Fethi (1966), Okudukça
(1967), Orhan Veli Kanık (1967), Ahmet Haşim (1967), Nurullah Ataç:
Yaşamı-Kişiliği-Eleştiri Anlayışı-Yazıları (1968), Metin Eloğlu (1971), On Şair
On Şiir (1971), Seçme Romanlar (R.
Taner ile, 1973), İkinci Yeni Olayı (1974),
Sabahattin Ali (1974), Nâzım Hikmet ve Seçme Şiirleri (1975), Bilimden Yana Sosyalizme
Doğru (1976),
Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat (1979), 1950 Sonrasında Hikâyecilerimiz (1980), Seçme Hikâyeciler (R. Taner ile, 1981), Abdülhak Hamit
(1983), Orhan Kemal (1984), Pir Sultan (1986), Halkımızın Diliyle Barış (1986), Şairlerimizin Diliyle Barış (1987), İnceleme ve Şiirlerle Türk-Yunan Dostluk ve Barışı (1987), Otuz Beş Yaş - Cahit Sıtkı Tarancı - Bütün Şiirleri (1988), Rıfat Ilgaz (1988), Deyimlerimizin Sözlüğü (1990), Oktay
Akbal (1991), Türk Halk Şiiri (1993),
Temele Gül Dikenler (1997), Güle Dil Verenler
(13 şair hak., 1998), Nezihe Meriç (1999), Abdülhak
Hâmit-Bütün Eserleri (yay.haz. 2001).
ANTOLOJİ: Dünden
Bugüne Türk Şiiri (1968, güncelleştirilmiş yeni basımı 5 cilt. 1- Halk
Şiiri, 2- Divan Şiiri, 3- Yeni Şiir, 4- Yeni Şiir, 5- Yeni Şiir; yay. haz.
Kemal Özer, 2002).
ÇEVİRİ: Üç Hikâye (Flaubert’ten,
1955), Belalı Yer (E. Caldwell’den,
1959), Varoluşçuluk (Sartre’dan,
1961), Seçme Şiirler (Eluard’dan,
1961), Sosyalizmin Işığında Bilim ve Din (Cachin’den,
1965), Sosyalist Gözle Toplum ve Sanat (J.
Fréville – G.V. Plehanov’dan, 1963), Pyrrhus
ile Cinéas (S. De Beauvoir’dan, 1964), Edebiyat
Üstüne (Alain’den, 1965), Diderot (André
Cresson’dan, 1965), Sosyalizmin Felsefesi
(1966) – Özgürlük Sorunları (1968)
(René Maublanc’dan), Dünyada ve Bizde
Sendikacılık (G. Lefranc’dan, 1966), Demokrasi
Barış Sosyalizm (1966) – Seçme
Yazılar (1967) (J. Jaurès’den), Yeni Roman (A.R. Grillet’den, 1981), Seçmeler (Voltaire’den).
Ölümünden sonra bütün eserleri yeni basımları Evrensel
Yayınlarınca yapılmaya başlanıldı.
HAKKINDA: Mehmet
Seyda / Edebiyat Dostları (1970), Ali Hikmet / On Şiir On Şair (Cumhuriyet,
1.4.1971), N. Ç. Berksoy / Türk
Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977), Sanat ve Toplum (Ocak 1979), Eleştiri
(1980), Dönemeç (Şubat 1981), Yurt Ansiklopedisi IV (1982), Atilla Özkırımlı /
Türk Edebiyatı Ansiklopedisi I (1982), Cengiz Gündoğdu / Nesnel Eleştirmen Asım
Bezirci ile 'Öznel' Konuşma (Gösteri, Ağustos 1983), Atilla Birkiye / Asım Bezirci'ye Saygı (1993), Sıvas Kitabı:
Bir Topluöldürümün Öyküsü (haz: Attilâ Aşut, 1994), Şükran Kurdakul / Şairler
ve Yazarlar Sözlüğü (6. bas. 1999), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler
Sözlüğü (18. bs. 1999), Vitrindekiler
/ Demokrasi Barış Sosyalizm (Cumhuriyet Kitap, 9.9.1999), Muzaffer Uyguner / Asım
Bezirci’den Bir İnceleme (18.11.1999), Feridun Andaç / Edebiyatımızın Yol Haritası (2000), Sennur
Sezer / Asım Bezirci - Feridun Andaç /
Bezirci ve Edebiyat Eleştirimiz - Kemal Özer / Bezirci'nin Araştırmacı Kimliği
- Nuray
Sancar / Dostluk Şiirlerinin Yolunda (Cumhuriyet Kitap, 8.6.2000), Tanzimet’tan Bugüne
Edebiyatçılar Ansiklopedisi 1 (2001), Adnan Özyalçıner / Asım Bezirci'nin ‘Türk
Şiiri Antolojisi’ Kemal Özer'in Katkısıyla Genişletildi Kapsamlı Bir Antoloji
(Cumhuriyet Kitap, 31.10.2002), Neslihan Savaş / Şiir Defterinden Antolojiye -
Dünden Bugüne Türk Şiiri (Radikal Kitap, 13.12.2002), Serkan Öztürk / Virgül (Haziran 2003).