Şair ve çevirmen (D. 1 Ocak 1930, Muş - Ö. 29 Haziran 1989,
İzmir). Yazar ve çevirmen İkram Saraç’ın ağabeyidir. Ankara Gazi Eğitim
Enstitüsü Fransızca Bölümünü bitirdikten (1952) sonra devlet tarafından
gönderildiği Paris Sorbonne Üniversitesinde Fransız edebiyatı ve fonetik
öğrenimi gördü (1953-54). Yurda döndükten sonra Trabzon ve Samsun liseleri ile
Gazi Eğitim Enstitüsünde edebiyat öğretmenliği, 1963-65 yılları arasında Millî
Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu üyeliği yaptı. Tercüme ve Türk
Dili dergilerinin yazı kurullarında yer aldı. 12 Mart (1971) döneminde
siyasî düşüncelerinden dolayı iki kez gözaltına alındı, serbest bırakıldı. 1970
yılında sağlık nedeniyle mesleğinden ayrıldı.
İlk şiiri “Boğuntu”, Varlık dergisinde (1954) yayımlanmıştı.
1956 yılından sonra Varlık, Dost, Papirüs ve daha çok Türk Dili
dergilerinde şiirleri ve yazıları yayımlandı. Fransızcadan Türkçeye ve
Türkçeden Fransızcaya şiir çeviriler yaptı. Bu çalışmaları dolayısıyla Fransız
hükümetince “Leigon d’Honneur” (1968), Macar edebiyatından çevirileri
dolayısıyla da “Endre Edy” (1979) nişanlarıyla ödüllendirildi. Ayrıca 1963’te
Millî Eğitim Bakanlığı Üstün Başarı Ödülünü, Günümüz Fransız Şiiri
(1963) adlı inceleme ve antoloji çalışmasıyla Türk Dil Kurumu 1964 Çeviri
Ödülünü, Direnmeler adlı şiir kitabıyla da TRT 1970 Sanat Ödülleri
Yarışmasında Büyük Ödülü kazandı. 1980’de Sanatsevenler Derneği En İyi Çeviri
ödülü, 1986’da Asya-Afrika Yazar Birliğinin Lotus Ödülünü aldı.
ESERLERİ:
ŞİİR: Bir Ölümsüz Yalnızlık (1965), Güneş Kavgası (1968),
Direnmeler (1973), Poems Choisis (31 şiirin Fransızcaya çevirisi,
Ayhan Özden ile, 1974), Güvercin Kasapları (1978), Bir Sevgiyi
Görüntüleme (1980), Toplu Şiirler (1986).
ÇOCUK KİTABI: Balta Sapı (1963), Çolak Pehlivan
(1963), Ağustos Böceği İle Karınca (1963).
ÇEVİRİ: Kurt Kardeşler (M. Aymée’den, 1958), Yerma
(F.G. Lorca’dan, 1962), Ezgiler Ezgisi (J. Giraudoux’dan, 1963), Karı
Koca ve Ölüm (A. Roussin’den, 1963), Çark (J.P. Sartre’dan, 1964), Kadınlar
da Savaşı Yitirdi (C. Malaparte’tan, 1965), Profesör Taranne (A.
Ada-mov’dan, 1965), Amerikan İmparatorluğu (C. Jullien, A. Gülersan ile,
1969), Okul Döneminde Çocuğu Yönetme (M. Reuchlin, N. Engez ile, 1970), Şiirler
(S. Petöfi’den,1973) Günümüz Fransız Şiiri (1963, Çağdaş Fransız
Şiiri adıyla, 1976), Beşinci Frank (F. Dürrenmatt’tan, 1979), Bütün
Oyunları (F.G. Lorca’dan, A.T. Oflazoğlu ile, 1982), Seçilmiş Şiirler
(R. Char’dan, 1983), Rimbaud’nun Mektupları (1985), Kan ve Altın
(E. Ady’den, 1992), Truva Savaşı Olmayacak (J. Giraudoux’dan, 1997).
SÖZLÜK: Çağrışım Yoluyla Fransızca-Türkçe Sözlük (F. Baldaş
ile, 1959), Fransızca-Türkçe Argo Sözlüğü, 1966), Fransızca-Türkçe
Büyük Sözlük (2 cilt, 1976), Fransızca-Türkçe Okul Sözlüğü (1988).
DİĞER: Altın Bilezik (1963), Atatürk (1963), Az
Tamah Çok Zarar Verir (1963), Aile Ocağı (1964), Erzurumda
Aziziye Savaşları (1964), Âşık Veysel (1965), Çıplak Kayada
Çimlenmek (1989).
KAYNAK: TDE Ansiklopedisi (c. 7, 1976-98), Atilla Özkırımlı / Türk
Edebiyatı Ansiklopedisi (1982), Seyit Kemal Karaalioğlu / Resimli Türk
Edebiyatçılar Sözlüğü (1982), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü
(18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas.
1999), TBE Ansiklopedisi (2001), Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi (c. 4), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli
Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).