Tahsin Saraç

Çevirmen, Şair

Doğum
01 Ocak, 1930
Ölüm
29 Haziran, 1989
Eğitim
Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü, Paris Sorbonne Üniversitesi Fransız Edebiyatı ve Fonetik Bölümü
Burç

Şair ve çevirmen (D. 1 Ocak 1930, Muş - Ö. 29 Haziran 1989, İzmir). Yazar ve çevirmen İkram Saraç’ın ağabeyidir. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümünü bitirdikten (1952) sonra devlet tarafından gönderildiği Paris Sorbonne Üniversitesinde Fransız edebiyatı ve fonetik öğrenimi gördü (1953-54). Yurda döndükten sonra Trabzon ve Samsun liseleri ile Gazi Eğitim Enstitüsünde edebiyat öğretmenliği, 1963-65 yılları arasında Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu üyeliği yaptı. Tercüme ve Türk Dili dergilerinin yazı kurullarında yer aldı. 12 Mart (1971) döneminde siyasî düşüncelerinden dolayı iki kez gözaltına alındı, serbest bırakıldı. 1970 yılında sağlık nedeniyle mesleğinden ayrıldı.

İlk şiiri “Boğuntu”, Varlık dergisinde (1954) yayımlanmıştı. 1956 yılından sonra Varlık, Dost, Papirüs ve daha çok Türk Dili dergilerinde şiirleri ve yazıları yayımlandı. Fransızcadan Türkçeye ve Türkçeden Fransızcaya şiir çeviriler yaptı. Bu çalışmaları dolayısıyla Fransız hükümetince “Leigon d’Honneur” (1968), Macar edebiyatından çevirileri dolayısıyla da “Endre Edy” (1979) nişanlarıyla ödüllendirildi. Ayrıca 1963’te Millî Eğitim Bakanlığı Üstün Başarı Ödülünü, Günümüz Fransız Şiiri (1963) adlı inceleme ve antoloji çalışmasıyla Türk Dil Kurumu 1964 Çeviri Ödülünü, Direnmeler adlı şiir kitabıyla da TRT 1970 Sanat Ödülleri Yarışmasında Büyük Ödülü kazandı. 1980’de Sanatsevenler Derneği En İyi Çeviri ödülü, 1986’da Asya-Afrika Yazar Birliğinin Lotus Ödülünü aldı.

ESERLERİ:

ŞİİR: Bir Ölümsüz Yalnızlık (1965), Güneş Kavgası (1968), Direnmeler (1973), Poems Choisis (31 şiirin Fransızcaya çevirisi, Ayhan Özden ile, 1974), Güvercin Kasapları (1978), Bir Sevgiyi Görüntüleme (1980), Toplu Şiirler (1986).

ÇOCUK KİTABI: Balta Sapı (1963), Çolak Pehlivan (1963), Ağustos Böceği İle Karınca (1963).

ÇEVİRİ: Kurt Kardeşler (M. Aymée’den, 1958), Yerma (F.G. Lorca’dan, 1962), Ezgiler Ezgisi (J. Giraudoux’dan, 1963), Karı Koca ve Ölüm (A. Roussin’den, 1963), Çark (J.P. Sartre’dan, 1964), Kadınlar da Savaşı Yitirdi (C. Malaparte’tan, 1965), Profesör Taranne (A. Ada-mov’dan, 1965), Amerikan İmparatorluğu (C. Jullien, A. Gülersan ile, 1969), Okul Döneminde Çocuğu Yönetme (M. Reuchlin, N. Engez ile, 1970), Şiirler (S. Petöfi’den,1973) Günümüz Fransız Şiiri (1963, Çağdaş Fransız Şiiri adıyla, 1976), Beşinci Frank (F. Dürrenmatt’tan, 1979), Bütün Oyunları (F.G. Lorca’dan, A.T. Oflazoğlu ile, 1982), Seçilmiş Şiirler (R. Char’dan, 1983), Rimbaud’nun Mektupları (1985), Kan ve Altın (E. Ady’den, 1992), Truva Savaşı Olmayacak (J. Giraudoux’dan, 1997).

SÖZLÜK: Çağrışım Yoluyla Fransızca-Türkçe Sözlük (F. Baldaş ile, 1959), Fransızca-Türkçe Argo Sözlüğü, 1966), Fransızca-Türkçe Büyük Sözlük (2 cilt, 1976), Fransızca-Türkçe Okul Sözlüğü (1988).

DİĞER: Altın Bilezik (1963), Atatürk (1963), Az Tamah Çok Zarar Verir (1963), Aile Ocağı (1964), Erzurumda Aziziye Savaşları (1964), Âşık Veysel (1965), Çıplak Kayada Çimlenmek (1989).

KAYNAK: TDE Ansiklopedisi (c. 7, 1976-98), Atilla Özkırımlı / Türk Edebiyatı Ansiklopedisi (1982), Seyit Kemal Karaalioğlu / Resimli Türk Edebiyatçılar Sözlüğü (1982), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001), Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi (c. 4), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör