Tarihçi, şair (D. 1847, Trabzon – Ö. 1878,
Trabzon). Trabzon’un Durmuşoğulları ailesindendir. Babasının küçük yaşta
ölümünden sonra dedesinin himayesinde büyüdü. İlköğrenimini tamamladıktan sonra
ticaret yapmaya başladı. Hacı Fehmi Efendi’den Arapça ve Farsça dersleri aldı.
Döneminin şair ve alimlerinin katıldığı selâmlık sohbetlerine devam ederek
kendini yetiştirdi. Bir süre yaptığı attarlık ticaretini bırakıp Vilâyet İdare
Meclisi kaleminde çalışmaya başladı. Meclis başkatibi şair Ziver Efendi’nin
önermesiyle ikinci kâtipliğe atandı. Ayrıca çeşitli resmî görevler yaptı.
Ölünce cenazesi Kavak Meydanında Mir Mehmed Türbesi ve Kadiri Tekkesi
yakınındaki mezarlığa gömüldü.
Gözlerinin rahatsızlanması nedeniyle bir dönem
İstanbul’a gitti. 1878’de ikinci defa Trabzon Valiliğine tayin edilen Ahmet
Rasim Paşa yeteneğini takdir ederek, onun Trabzon’a götürdü. Vilâyet
gazetesi başyazarlığı ile Mektubi Kalemi Mümeyizliğine tayin etti. Ayrıca
Trabzon Askerî İdadîsinde (lise) öğretmenlik yaptı. Öldükten sonra şiirleri
kayboldu. Trabzon Tarihi adlı eseri, tarih metodu yönünden, konusunda
yazılmış ender Türkçe kaynaklardan biridir. Şaikir Şevket, Türkçede ilk şehir
tarihi yazarı olarak tanınır.
ESERLERİ:
Şevketnâme-i Osmanî (manzum, haz. Murat Yüksel, 1993), Trabzon
Tarihi (haz. İsmail Hacıfettahoğlu, 2001).
KAYNAK: Şâkir Şevket / Trabzon Tarihi (1294),
İbnü’l Emin Mahmud Kemâl İnal / Son Asır Türk Şairleri (1969-70), Murat Yüksel
/ Trabzon’da Türk İslâm Eserleri ve Kitabeler (1991) - Geçmişten Günümüze
Trabzon Şairleri 1-Osmanlı Dönemi (1993), İsmail Hacıfettahoğlu / “Müverrih
Şakir Şevket ve ‘Trabzon Tarihi’ne Dair” Trabzon Tarihi (2001), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli
Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).