Eğitimci ve siyasetçi (D. 1882, Erzurum – Ö.
11 Ocak 1970, Ankara). Vilayât-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyetinin
Erzurum şubesini kuranlardandır. Berlin ve Jena Üniversitelerinde felsefe ve
pedagoji öğrenimi gördü. 1918 Mondros Mütarekesinin ardından kurulan Vilayet-i
Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyetine girdi. Cemiyet merkezinin
görevlendirmesi üzerine, 10 Mart 1919’da bu cemiyetin Erzurum şubesini kurdu.
Erzurum Kongresi’nin toplanması için yapılan çalışmalara katıldı. Kongrede
genel olarak Mustafa Kemal’den yana tavır aldı ve Erzurum delegeliği hakkını
ona vererek kongreye Hasankale delegesi olarak katıldı. Ama Mustafa Kemal’in
görüşlerini yansıtan Hüseyin Rauf (Orbay) Bey’in, Erzurum merkez kabul edilerek
oluşturulan örgütlenmede temsilcilerin yerel yöneticilerden belirlenmesi
önerisine karşı, daha sonra 1. TBMM’de İkinci Grup’un çekirdeğini oluşturacak
olan “Trabzonlular” ile birlikte örgüt yöneticilerinin seçim yoluyla
oluşturulmasını savundu. Tartışma “Trabzonlular” grubunun eğilimi doğrultusunda
karara bağlandı.
Kurtuluş Savaşı’nın ardından asıl mesleği olan
eğitimciliğe dönen Dursunoğlu, Millî Eğitim Bakanlığında Orta Öğretim, Yüksek
Öğretim, Güzel Sanatlar Genel Müdürlükleri, Teftiş Kurulu Başkanlığı, Avrupa’da
Öğrenci Müfettişliği görevlerinde bulundu. Cumhuriyet Halk Partisinde
yöneticilik yaptı. 1939-56 Kars, 1946-50 arasında Erzurum milletvekili olarak
mecliste yer aldı. 27 Mayıs 1960’tan sonra oluşturulan Kurucu Meclis üyeliğinde
bulundu. 1961’de CHP’den ikinci kez Erzurum milletvekili seçildi ve 1965’e
kadar bu görevde kaldı. Millî Mücadele’de Erzurum, hatıralarından oluşan
tek eseridir.
HAKKINDA:
Cevat Dursunoğlu / Millî Mücadele’de Erzurum (1946, yeni bas. 1998).