Cevad Heyet

Cerrah, Türkolog, Tıp Doktoru

Doğum
24 Mayıs, 1925
Ölüm
12 Ağustos, 2014
Eğitim
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi
Burç

Azeri cerrah, Türkolog (D. 24 Mayıs 1925, Tebriz / İran – Ö. 12 Ağustos 2014, Bakü). “İki Azerbaycan'ın Aksakalı”, “Çağımızın Dede Korkut’u”, “Asrımızın Promete’si”, “Bilge Dede” lakaplarıyla tanınır. Babası, Tanınmış İslam alimi ve siyaset adamlarından olan Ali Heyet’in oğludur. Ali Bey, Meşrutiyet Fermanı'nı Necef’ten Tahran’a götüren heyetin başında olduğu için aile “Heyet” soyadını almıştır. Cevad Heyet, 1941 yılında Tahran Tıp Fakültesi’nde başladığı tıp öğrenimine İstanbul’da devam etti. İran’dan Türkiye’ye gönderilen ilk öğrenci grubundaydı. 1946 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. Uzmanlık eğitimi için üç yıl daha İstanbul’da kalan Heyet, 1949’da Paris’e giderek ihtisasını orada tamamladı, 1952’de Yüksek Mütehassıs Cerrah olarak Tahran’a döndü. Tahran’da Hidayet ve Adliye devlet hastanelerinde cerrahlık klinikleri kurup başkanlığını yapan Heyet, daha sonra "Cavid" adlı özel bir hastane kurarak hizmetini ve çalışmalarını burada devam etti.

Prof. Cevad Heyet, 1961 yılında İran’da ilk açık kalp ameliyatını; 1969’da ise ilk kalp kapakçığı değiştirme, insanlarda böbrek nakli, köpeklerde kalp nakli ameliyatlarını gerçekleştirdi. 1963 yılında Dünya Cerrahlar Cemiyeti’ne, 1983’te Fransa Cerrahi Akademisi’ne üye seçildi. 12 yıl boyunca "Tıp Bilimi" (Daneşe Pezeki) adlı dergiyi yayımladı. 1979’daki İran İslam devriminin ardından bir Türkoloji dergisi yayımlamaya başladı. Burada Varlık dergisini çıkararak, dergide Azerbaycan-Türk dili, edebiyatı, tarihi ve folkloruyla ilgili makaleleri yayınladı. Dergi, dilin yeniden canlanmasında çok önemli bir rol oynadı ve böylece, dünya Türkoloji biliminin önemli dergilerinden biri olarak literatüre geçti.

Azerbaycan Cumhuriyeti’nde gerek tıp, gerekse Türkoloji alanında birçok üniversitenin fahri doktoru ve profesörü unvanını almış olan Cevad Heyet, Türkiye’de de Türk Dil Kurumunun şeref üyesi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinin de fahri doktoru oldu.

12 Ağustos 2014 tarihinde Bakü’de hayatını vefat etti. Cenazesi Bakü Fahri Hıyabanı'nda toprağa verildi.

ESERLERİ:

Azerbaycan Edebiyatına Bir Bakış, Azerbaycan Şifahî Halk Edebiyatı, Türklerin Tarihi ve Ferhengine (Kültür) Bir Bakış, Edebiyatşınaslık

KAYNAK: Azad Karadereli / İran'daki "Varlık" Dergisinin Kurucusu Prof. Cevad Heyet Öldü, Gercekedebiyat.com, 18.08.2014), M. Rıza Heyet / Bıçak ve Kalem Üstadı Cevat Heyet (Türk Yurdu Dergisi, Sayı: 324, Ağustos 2014), Büyük Âlim Cevat Heyet Hakk'a Yürüdü... (palandokengazetesi.com, 27.8.2014), TYB Kültür ve Sanat Yıllığı (2015).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör