İbrahim Süreyya Yiğit

Yönetici, Siyasetçi

Doğum
Ölüm
04 Kasım, 1952
-
Eğitim
Mülkiye Mektebi (Siyasal Bilgiler Fakültesi)

Yönetici ve siyaset adamı, Erzurum ve Sivas kongreleri üyesi (D. 1880, İstanbul  - Ö. 4 Kasım 1952).   Mülkiye Mektebi’ni (Siyasal Bilgiler Fakültesi) bitirerek 1900’de devlet hizmetine girdiği zaman, Osmanlı İmparatorluğu önemli çalkantıların arefesindeydi. Çok geçmeden bu durum İbrahim Süreyya Bey'i etkiledi. O tarih­lerde henüz gizli bir kuruluş olan İttihad ve Terakki Cemiyeti'yle ilgisi tespit edildi ve gizli fesat cemiyeti kurmakla suçlanarak 1902 yılında Sinop’ta üç yıl kalebentliğe mahkûm edildi. İmpa­ratorluk savaş çemberi içine girince İbrahim Süreyya Bey de gö­nüllü olarak cepheden cepheye koşmaya başladı. Vardar Yenicesi'nde kaymakamken gönüllü olarak Trablusgarp Savaşı'na katıldı. Derne'de Mus­tafa Kemal ve Enver Paşa ile çalıştı. Balkan Savaşı sırasında İs­tanbul'a dönünce çeşitli yerlerde yönetici olarak görevlendirildi, son görevi İzmit Mutasarrıflığıydı. Bu son görevinden de azledildikten sonra Milli Mücadele hareketi içinde yer aldı.

İbrahim Süreyya Bey, bu sı­ralarda Mustafa Kemal ile Şişli'deki evinde sürekli olarak görüşüyordu. Onu Samsun'a uğurlayışından kısa bir süre sonra Damat Ferid Paşa Hükümeti tarafından görevinden uzaklaştırılınca (1919) kara yoluyla Amasya'ya gitti ve Amasya Protokolü'nü imzalayanlar arasına katıldı. Sonraki yıllarda hep Mustafa Kemal'in yakınında olarak Erzurum ve Sivas kongrelerine delege olarak bulundu. TBMM’ye, Meclis-i Mebusan üyeliğinden gelen Saruhan (Manisa) milletvekili olarak girdi. Sakarya Savaşı’ndan sonra Mustafa Kemal'e gazilik unvanı ve mareşallik rütbesi verilmesini öngö­ren kanun teklifini hazırlayanların ve sonuna kadar savunanların başında yer aldı. İbrahim Süreyya Yiğit'in milletvekilliği görevi 1923’ten 1950 yılına kadar sürdü. 4 Kasım 1952’de hayatını kaybetti. Oğlu Nuyan Yiğit, 2004 yılında, babasının anıları ekseninde dönemin olaylarını “Atatürk'le 30 Yıl - İbrahim Süreyya Yiğit'in Öyküsü” adıyla, anı-roman türünde bir eser olarak kitaplaştırmıştır.

KAYNAK: Türkiye Ansiklopedisi 2 (1974), Milliyet Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi (24. cilt, 1986), Nuyan Yiğit / Atatürk'le 30 Yıl - İbrahim Süreyya Yiğit'in Öyküsü (2004), Atatürk'le 30 Yıl / İbrahim Süreyya Yiğit'in Öyküsü (kitapyurdu.com, 10.01.2016).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör