Baki Ayhan T.

Yazar, Şair

Doğum
25 Şubat, 1969
Eğitim
Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Burç
Diğer İsimler
Baki Asiltürk

Şair ve yazar, akademisyen, öğretim üyesi. 25 Şubat 1969, Adana doğumlu. Asıl adı Baki Asiltürk, şiirlerinde ve kitaplarında Baki Ayhan T. imzasını kullanmaktadır. İlk, orta ve lise öğrenimini Adana’da tamamladı. 1985’te üniversite öğrenimi için geldiği İstanbul’a yerleşti. Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1989) mezunu. Yüksek lisans çalışmasını Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalında tamamladı (1991). Yüksek lisans tezi: “Cenap Şahabettin’in Suriye Mektupları”. Doktorasını 1997’de tamamladı. Doktora tezi: “Türk Edebiyatında Avrupa Seyahatleri:1839-1923”. 1997’de MÜ Fen Edebiyat Fakültesine doktor öğretim görevlisi kadrosuyla girdi ve Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalında lisans düzeyinde ders vermeye başladı. Üç yıl (1998-2001) Osmanlıca derslerine girdikten sonra Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (Şiir), Batı Edebiyatında Akımlar, Yazılı Anlatım gibi dersler verdi. 2003-2004 öğretim döneminde lisans ve yüksek lisans düzeyinde Cumhuriyet dönemi Türk şiiri dersleri verdi.

“Mandolinli Kız” başlıklı ilk şiiri, 1985’te, Milliyet Sanat Dergisi Genç Şairler Antolojisi’nde yayımlandı. Aynı yıl Adana’da ilk şiir kitabını çıkardı. 2000 yılı içinde Gösteri dergisinde “Türk Şiirinde Son 25 Yılın Dizeleri: 1975-2000” başlıklı seri yazılarını yayımladı. Son yıllarda akademik araştırmalarını Modern Türk Şiiri alanında yoğunlaştırdı. Varlık, Yasakmeyve, Virgül, Hürriyet Gösteri, kitap-lık, Yom Sanat, Heves, Ada, Ötekisiz, Kaşgâr gibi dergilerde şiirlerini, şiir eleştirilerini, makalelerini ve poetik-kuramsal yazılarını yayımladı. 1998-2004 arasında çıkardığı Budala: Şiir Ağırlıklı Edebiyat Dergisi’nin 25. sayısında (Ekim  2003) Soylu Yenilikçi Şiir başlıklı bir manifesto yayımladı. Bu manifesto ile modern bir şiirden yana olduğunu, moderni hedeflerken Türk ve dünya şiirinin zengin birikiminden uzak durmamak gerektiğine inandığını, modern yaşamda bireyin yalnızlığı yerine “tekbaşınalığına” vurgu yapmayı arzuladığını açıkladı. Turgut Uyar’ın Göğe Bakma Durağı şiiri hakkındaki incelemesiyle Arkadaş Z. Özger Şiir İnceleme Ödülünü (2001), Uzak Zamana Övgü kitabıyla Ruşen Hakkı Şiir Ödülünü (2004), aynı kitapla Türk Tabipler Birliği Behçet Aysan Şiir Ödülünü (2004) aldı.

“Bâki Ayhan T.’nin şiirinde çocukluk, bir bahçedir. ‘Terk edilmiş bahçeler’, unutulmuş ‘eski bahçeler’... Anılar da öyle değil midir? onlar da terk edilirler, unutulurlar, gizlenirler, ya da... Hileli Anılar Terazisi, bir kefesine ‘adına güz’ dediğimiz anılar, bir kefesine de ‘gizlice konuşulan’ anıların konulduğu bir hayatı anlatıyor; söylenenleri ve söylenemeyenleriyle, yaşananları ve yaşanamayanlarıyla....” (Hilmi Yavuz)

“Baki Ayhan T.’nin ‘Hileli Anılar Terazisi’, hem ‘çocuksu’ hem de ‘adam gibi’ bir kitap, ‘çocuksu’ çünkü kusurlarını saklamıyor, ‘adam gibi’ çünkü kendini erken ustalık tuzağına kaptırmıyor, tıpkı ‘bir aşkın başlaması / ruhla yontulması sert bir ağacın’ dizelerinde de yazdığı gibi şiirini erkenden yormak yerine, ruhla yoğunlaştırıp, ruhuyla da usta bir şiire hazırlıyor kendini ve bizi. Nasılsa ‘içlenmek Sanatı’nda usta bir şair olacağını sezdiriyor ve bir ‘abdal’ olarak gönül gezdirdiği şiirde bizi de gezdiriyor. Dergisi ‘Budala’ gibi, şiirde Baki Ayhan T’ ye yakışıyor.” (Haydar Ergülen)

ESERLERİ:

ŞİİR: Sevdalar Tünemiş Şu Yüreğime (1985), Hileli Anılar Terazisi (2001), Uzak Zamana Övgü (2003), Fırtınaya Hazırlık (2006).

İNCELEME-ARAŞTIRMA: Osmanlı Seyyahlarının Gözüyle Avrupa (2000), Bir Şiirin Söylediği (ortak kitap, 2002), Budala Kitabı: Budala Dergisinden Seçilenler (1998-2004) (2004).

KAYNAKÇA: İhsan Işık /Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007), Yücel Kayıran / “Osmanlı Seyyahlarının Gözüyle Avrupa” Adlı Araştırması Üzerine Dr. Bâki Asiltürk’le Söyleşi: ‘Oryantalist Bakışa Karşı Bir Araştırma’ - Serap İncegümüş / Gezi Edebiyatımıza Önemli Bir Katkı (Cumhuriyet Kitap, 26.4.2001), Hileli Anılar Terazisi (Cumhuriyet Kitap, 11.1.2002), Betül Tarıman / Hiçliğin Derin Uykusu (Cumhuriyet Kitap, 28.2.2002), Erol Tufan / Hileli Anılar Terazisi / Baki Ayhan T. (Cumhuriyet Kitap, 14.3.2002), Çetin Balanuye / Baki Ayhan T. ile Şiiri Üzerine - “Şiirimizde Modernizmin Başlatıcısı Ahmet Haşim” (Cumhuriyet Kitap, 12.9.2002), Haydar Ergülen / Şair ve Budala (Radikal, 23.4.2003), Mehmet Öztek / Aydın İntiharları Merceğiyle Hileli Anılar Terazisi (Kül, sayı: 36, Mayıs 2003), Mustafa Fırat / Hileli Anılar Terazisi (Cumhuriyet Kitap, sayı: 679, 20.2.2003), Dosya (Şiiri Özlüyorum dergisi, Temmuz-Ağustos 2004), Aydın Afacan / Uzak Zamana Övgü (Kül Eleştiri, sayı: 55, Aralık 2004), Salih Bolat / Uzak Zamana Övgü’ye Yakından Bakmak (Yasakmeyve, sayı: 8, Mayıs-Haziran 2004), Fuat Çiftçi-Cuma Duymaz / Bâki Ayhan T. ile Şiiri Üzerine Söyleşi (Yom Sanat, sayı: 16, Ocak 2004), Özcan Erdoğan / Uzak Zamana Övgü Üzerine Kapsamlı Söyleşi (Cumhuriyet Kitap, sayı: 748, 17.6.2004), Zeynep Kargılı / Söyleşi (Varlık Kitap, Mart 2004), Abdülkadir Budak / Şair İşine Bakar (Varlık, sayı: 1163, Ağustos 2004).

BİR AŞKIN BAŞLAMASI

bir aşkın başlaması:

ruhla yontulması sert bir ağacın

bir anahtar sessizce açar doğayı

bir la sesi başlatır fırtınayı

çeker bıçağını hırçın rüzgâr

hızla çevirir yıpranmış sayfayı:

bir aşkın başlaması

ne süzülürse içine ince bir dalın

serinlikler onu gezdirir yüreğinde

son ışığın peşinde olan yolcular

yaşamı asarlar günün ucuna

kısık bir sesle başladıkları şarkı:

bir aşkın başlaması

kendini ıssız zamanlarda yitirip

ışığın sonunu arayanlar

yağmuru sevinçle karşılarlar her zaman

bütün bildiği budur hayatı anlayanların

yırtılmış sayfanın yerine yapıştırılması:

bir aşkın başlaması

unutulan her güzellik geçmişe karışmaz

yeni güzelliklere eklenir bazısı

bu yüzden en güzeldir en son sevilen

bütün güzellikleri kendinde birleştiren

ırmakları, okyanusları, bitimsiz yağmurları

bir güz sabahı kapınıza getiren!

böyle zamanlarda güzeldir bir şarkıyla uyanması

uykunuzu titretir uzadıkça la sesi ince

kadının ayakları suya değince

bir aşkın başlaması

ipekler altında kabaran göğüslerin tadıyla

gizine erilmiş sevişmelerin yeni zamanları

bütün bir hayatı içerecek,

o garip hışırtının böceği aranacak her köşede

anlamsız sayılacak sonra

ışıkların kırgınlıklara kırılarak yansıması...

eşyalar birbirine karışmış

mutluluk kendini mahzende unutmuş olacak;

böyle bir tablonun usulca indirilmesi duvardan:

bir aşkın başlaması

yeni şeyler ezberlemenin yanlışlığı

bilgiye sığınmak ve kutsamak katılığı

gümüş bir gemiyi getirmek diplerden

savrulan bir uçurtmayı gökte unutmak

doğayı değiştirmek temiz sulara eğilirken

gümüş bir gemiyi diriltmenin yanılsaması

zamanın akışını hızlandırmak:

bir aşkın başlaması

en sonra:

birdenbire eski yağmurları anımsamak

kırmızısincapların eskimeyen sıçrayışlarında

okyanusun esnek akışlarında

altın renkli bir balığın sırtında dalgalanmak

en eski çağların güne kavuşan hızında

yırtık albümlerin yeni resimlerle yamanması

kalbin yenilgileri kanıksaması

enginlere açılması gülümseyerek

titrek günler içinde kırışmalarla:

bir aşkın başlaması

(Hileli Anılar Terazisi, 2001)

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör