Müzisyen,
Sanatçı, Keman virtüözü (D. 1936, Adana – Ö. 11 Haziran 2023, İstanbul).
Babası, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Viyola sanatçısı Nuri Kan’dır. Beş
yaşında iken babasından keman öğrenmeye başladı; daha sonra aile dostları
Hulusi Karsel’den keman dersleri aldı. Ankara Devlet Konservatuarı sınavlarını
kazandı ve Avusturyalı eğitimci Walter Gerhardt ile başladığı temel keman
öğrenimini İzzet Nezih Albayrak ve Gilbert Back ile sürdürdü.
İlk
resitalini 18 Nisan 1946 yılında Ankara Devlet Konservatuarı’nın konser
salonunda verdi. Mozart’ın 5. Keman Konçertosu’nu seslendirdiği bu resital
nedeniyle “Harika Çocuk” olarak anıldı ve eğitimine Avrupa’da devam etmesi
gerekliliği gündeme geldi. 1948’de isme-özel olarak çıkarılan “İdil Biret ve
Suna Kan’ın yabancı memleketlere müzik tahsiline gönderilmesine dair kanun”
(Harika Çocuk Yasası) ile yurtdışında öğrenim görmek için devlet bursu alma
imkânı doğdu. Yasanın çıkmasından bir süre sonra ailesiyle birlikte önce
Roma’ya gitti; bir süre sonra da Paris Konservatuarı’na gönderildi. Paris’te
Gabriel Bouillon ile çalışan Suna Kan, 1952 yılında konservatuarı birincilikle
bitirdi.
Kemancı,
okulu bitirdikten sonra da Gabriel Bouillon ile repertuar çalışmalarına devam
etti ve uluslararası yarışmalara katıldı. Cenevre Yarışması birincilik
madalyasını (1954), Viotti Yarışması birincilik ödülünü (1955), Münih Yarışması
İkincilik ödülünü (1956), Long-Thibaud Yarışması Paris Kenti ödülünü (1957)
kazandı.
1957’de
yurda döndü ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası solist sanatçılığına atandı.
1960 yılında müzisyen ve müzik eleştirmeni Faruk Güvenç ile evlendi. Aynı yıl
Türkiye'nin ilk konser piyanisti Ferhunde Erkin'le kurduğu keman-piyano ikilisi
ile yurdun pek çok yerinde ve yurt dışında çeşitli merkezlerde oda müziği
konserleri ve resitaller verdi. Daha sonra Almanya'da öğrenimini tamamlayan
Gülay Uğurata ile çalışmaya başladı. İkili, yirmi dokuz yıl boyunca birlikte
çaldı. 1970'li yılların başında orkestra şefi Gürer Aykal ve eşi Faruk Güvenç
ile Ankara Oda Orkestrası'nın kuruluşunda yer aldı. 1977–86 yılları arasında bu
orkestrada başkemancı ve solist sanatçı olarak çalıştı. Orkestra, yurt dışında
yüzün üzerinde konser verdi; çeşitli plaklar yaptı.
Geniş
bir repertuarı olan ünlü kemancı, Türk bestecilerini keman için ürettikleri
repertuarın önde gelen sanatçılarından birisidir. Necil Kazım Akses'in Keman
Konçertosu'nun ilk çalınışını gerçekleştirdi; sık sık yorumladığı Ulvi Cemal
Erkin'in Keman Konçertosu'nun en iyi yorumcularından biri oldu; Ahmet Adnan
Saygun'un Keman Konçertosu'nu icra etti. Türk sanatına katkı ve hizmetlerinden
ötürü 1971'de Devlet Sanatçısı unvanına layık görüldü. 1988 yılında diplomat
Halit Güvener ile evlendi ve sefire olarak Macaristan’da bulundu. Sanatçı, 1996
yılında Sevda - Cenap And Müzik Vakfı Onur Altın Madalyası ile ödüllendirildi.
Vefatı:
Türkiye'nin
gelmiş geçmiş en iyi keman virtüözlerinden birisi olarak tanınan ve uzun yıllar
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nda solist ve başkemancı olarak görev yapan
Suna Kan, 11 Haziran 2023 günü 86 yaşında hayatını kaybetti. Acı haberi Suna
Kan'ın yakın dostu bir başka devlet sanatçımız Gülsin Onay duyurdu...
HAKKINDA:
Vural Sözer / Müzik ve Müzisyenler Ansiklopedisi (s. 205–206, 1964), Büyük
Larousse (c. 10, s. 6274, 1986), Avni Anıl / Anılar ve Belgelerle Musikimiz
(1981), Mehmet Nazmi Özalp / Türk Musikisi Tarihi (1986), Yılmaz Öztuna / Büyük
Türk Musikisi Ansiklopedisi (1990), Müşerref Hekimoğlu / Suna Kan: Öz Şarkısını
Duyuran Keman (1997), Şefik Kahramankaptan / İsmet İnönü ve Hârika Çocuklar
İdil Biret Suna Kan (1998), Ahmet Şahin
Ak / Türk Musikisi Tarihi (2002), Vural Sözer / Müzik Ansiklopedik Sözlük
(2005), İhsan Işık / Ünlü Sanatçılar
(Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous
People (2013),)Dünyaca ünlü keman virtüözü, Devlet Sanatçısı Suna Kan hayatını
kaybetti! (hürriyet.com.tr, 11 Haziran 2023).
