Şair
ve yazar (D. 28 Ocak 1922, İstanbul – Ö. 2013, Ankara). Tam adı Fatma Güzide
Taranoğlu’dur. Bazı ürünlerinde kızlık soyadı olan Gülpınar imzasını kullandı.
Balkan Savaşı sonunda İstanbul’a yerleşen, sonradan yardımseverliğiyle tanınan
Üsküplü bir ailedendir. İlköğrenimini Ilgın’da, ortaöğrenimini İstanbul’da
tamamladı. İstanbul Emlak ve Eytam Bankasında çalışmaya başladı. Bankadaki
çalışma arkadaşlarından biri de dönemin tanınmış şairlerinden Ziya Osman Saba
idi. Onu ziyarete gelen Yaşar Nabi, Cahit Sıtkı, Melih Cevdet, Yahya Kemal gibi
ünlü şairlerle tanıştı. Doktor olan eşi ile birlikte Başkale (Van), Eleşkirt
(Ağrı), Çarşamba (Samsun), Gölköy (Ordu) ve Giresun’da bulundu.
1961’de
Ankara’ya yerleşti. Başta Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkez Yönetim Kurulu
üyeliği olmak üzere çeşitli yardım derneklerinde görev aldı. Birçok derneğin
kuruluşuna öncülük etti. Şiir sergileri açtı. Evi sanatçıların uğrak yeri oldu.
2003’te kitaplığını Ordu’nun Güzelyalı ilçesine verilmek üzere Kültür Bakanlığına
bağışladı. Bunun üzerine Güzelyalı’da Güzide Gülpınar Taranoğlu İlçe Halk Kütüphanesi
açıldı. Aynı ilçede bir bulvara ve durağa adı verildi.
Yazıları
1969’dan itibaren, bir ara sanat sayfasını hazırladığı Yeni Tanin, köşe
yazarlığı yaptığı Zafer gazeteleri ile 1976’dan itibaren düzenli olarak
çıkardığı Gülpınar dergisinde yer aldı. Şiirlerinde hece ve serbest
ölçünün ikisini de kullandı. Çaba dergisinde yayımlamaya başladığı ve
daha başarılı görüldüğü şiirlerinin tümünü hece ölçüsüyle yazdı, bunların çoğu
bestelendi.
“Tadı
yok sensiz geçen
Ne
baharın ne yazın
Kalmadı
tesellisi
Ne
şarkının ne sazın”
diye
başlayan şiiri gibi yüzden fazla şiiri Alaattin Yavaşça, Muzaffer İlkar, Erol Sayan,
Sabri Süha Ansen, Turgut Aksoy gibi besteciler tarafından çeşitli makamlarda
şarkı olarak bestelendi. Bestelenen şiirlerinden diğer bazıları şunlardır: Bir
Şarkı Yazdım Sana, Yıllar Yılı Sana Aşk, Sana Sevgi Taşıdım, Ağlasan Söz Olur
Gülsen Söz Olur, Güzelsin Doyulmaz Bir Çiçek Gibi.
“Güzide
Taranoğlu’nun her şiirinde muhakkak güzel ve çekici bir taraf ve şi’riyet
bulunmaktadır. Bu bedîilik bazen bir pasaj, bazen bir dörtlük halinde olur. Tam
ve mükemmel olan şiirleri ise çoğunluktadır. Bunlar arasında zevk ve
hayranlıkla okunan ve dillere destan olan örnekler vardır. Güzide Taranoğlu,
sempatik, lirik ve gerçek bir şairdir. Şi’riyet kudreti kendi özverisinden
doğmaktadır. Güzide Taranoğlu’nun şiirleri okuyanlar çok tad alırlar ve uzun
süre şâirenin etkisi altında kalırlar.”
(Enver Tuncalp)
“Umutlar
Canda Çiçek. Hazdan çiçeklene çiçeklene okudum. Baştan sona sevgi eksenli bir
kitap. Karamsarlık gibi inkâr gibi, başkaldırma gibi menfi psikolojik unsurlardan
arınmış, ışıklı, yağmurlu bir şiir atmosferi. Kelimeler mısralara, mısralar
kıt’alara, kıt’alar şiirin bütünlüklerine renkli mozaikler gibi oturuvermiş...
Zorlama yok, yazdığınız şiirlerde. Akıcı ve taze kan gibi sımsıcak hepsi de.
Samimisiniz ve duygularınızı okurlarınıza da kesintiye uğratmadan
duyurabiliyorsunuz. Sanırım gerçek sanat da buna denir.” (Bahaettin Karakoç)
ESERLERİ:
ŞİİR:
Merhaba Dostum (1967), Mutlu Acı (1968), Tozpembe (1969),
İnsanlar Mutlu Yaşasın (1972),Ve Mutluluk Çiçek Açar (1975),
Huzur Çağı (1981), Umutlar Canda Çiçek (1984), Aşk Yıllara
Yenilmez (1989), Can Parçamız Çocuklar (1993), Şiiristan’da
Hecelerin Dili (1997), Bir Dalda Bin Çiçek (1997, önceki şiir
kitaplarının toplu şekli), Aşk Şiir = Hayat (2002), Sevgi Yağmur Aşk
Güneş (2003).
ÖZDEYİŞ:
Diyorum ki (1976).
GÜLDESTE:
Aldanışlar Geçidi (1978).
DENEME:
Selamlarım (1996).
KAYNAK:
Enver Tuncalp / Gönül Tahtında Güzide (1979), Bedihan Tamsöz / Osmanlıdan
Günümüze Kadın Şairler (1994, s. 165), TDE Ansiklopedisi (c. VIII, 1998),
Mehmet Aydın / Ne Yazıyor Bu Kadınlar (1995), Günümüz Türkiyesinde Kim Kimdir
(2000), Mustafa Ceylan / Sultan Şaire Toprak Ana Güzide Gülpınar Taranoğlu’nun
Hayatı-Eserleri ve Şiirlerinin Tahlili (2000), Ünal Şöhret Taranoğlu / Sultan
Şaire-Toprak Ana (Sevgi Yolu dergisi, Temmuz-Ağustos 2000), İhsan Işık /
Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye
Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009), TBE Ansiklopedisi
(2001), Türkiye Yazarlar Birliği / Türkiye Kültür Sanat Yıllığı (2014).