Mübahat Türker Küyel

Araştırmacı Yazar, Akademisyen, Felsefeci, Yazar

Doğum
Eğitim
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Enstitüsü

Felsefeci, araştırmacı yazar, akademisyen. 1927, Ankara doğumlu. Ankara Kız Lisesi’nin ardından AÜ Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Enstitüsü’nü bitirerek çalışmalarını felsefe tarihi alanında yoğunlaştırdı. 1954 yılında tamamladığı, “Üç Tehâfüt Bakımından Felsefe ve Din Münasebeti” başlıklı çalışmasıyla doktorasını yaptı, 1959 yılında tamamladığı “Aristoteles ve Fârâbî’nin Varlık ve Düşünce Öğretileri” adlı teziyle doçent oldu ve 1968 yılında ada profesörlüğe yükseltildi. Bu tarihten 1994’e kadar DTCF Felsefe Tarihi Kürsüsü Başkanlığı görevini yürüttü. Türkiye’deki felsefe tarihi araştırmalarının, özellikle Türk Düşünce Tarihi üzerinde yoğunlaşması yönündeki eğilimlere destek oldu. 1983 yılında Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’na bağlı olarak kurulan Atatürk Kültür Merkezi’nin aslî üyeliğine getirildi ve burada kurum başkanı Aydın Sayılı ile birlikte önemli etkinliklerde bulundu.    

Felsefe çevrelerinde de yoğun bir ilgiyle karşılanan ve Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Nusret Hızır ile temsil edilen hümanist akımın, Abdullah Necati Akder ile temsil edilen felsefe tarihinin ve Aydın Sayılı ile temsil ettiği bilim tarihinin yanında Mübahat Türker Küyel de, Eskiçağ Felsefesi’ni dışlamayan ama insanlığın felsefe deneyiminin daha dengeli bir biçimde kavranabilmesi için Ortaçağ Felsefesi’nin ve özellikle İslâm Felsefesi’nin de hesaba katılması gerektiğini savunan akımın öcülüğünü yaptı. Dikkatini Türk Düşüncesi’nin en seçkin filozoflarından birisi olan Fârâbî üzerinde yoğunlaştırdı ve  “Fârâbî’ye Atfedilen Küçük Bir Eser” (1989), “Fârâbî’nin Peri Hermeneias Muhtasarı” (1990), “Fârâbî’nin Şerâ’it ul-Yakîn’i” (1990), “Fârâbî’nin Bazı Mantık Eserleri” (1990), “Fârâbî’nin Geometri Felsefesine İlişkin Metinler” (1992) adlı kitaplarında, onun felsefî metinlerinden bir bölümünü yayımladı. Böylece giderek gelişen çeviri etkinliğinde Platon ve Aristoteles’in yapıtlarının yanı sıra, Fârâbî ile İbn Sînâ gibi Müslüman filozofların eserlerinin de Türkçeye aktarılması gerektiği doğrultusunda bir bilincin oluşumuna önemli katkılarda bulunmuş oldu. Prof. Küyel’in, bir bölümü kitap hacminde olan, çok sayıda makalesi de yayımlamıştır. Konusuyla ilgili birçok panel, sempozyum ve toplantıya katılarak sunduğu bildirilerle de Türk düşünce hayatına katkılarda bulundu.

ESERLERİ:

Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi’nde Felsefe Eylemi (1976), Fârâbî’ye Atfedilen Küçük Bir Eser (1989), Fârâbî’nin Peri Hermeneias Muhtasarı (1990), Fârâbî’nin Şerâ’it ul-Yakîn’i (1990), Fârâbî’nin Bazı Mantık Eserleri (1990), Fârâbî’nin Geometri Felsefesine İlişkin Metinler (1992), Ord. Prof. Dr. Aydın Sayılı’nın Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp Adlı Eserinin Muhtasarı (1996), Atatürk’ün Saâdet Anlayışı Hakkında Bir Deneme (1997).   

KAYNAK: Remzi Demir - Doğan Atılgan / Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ve Türkiye’de Beşerî Bilimlerin Yeniden İnşası - Elli Portre (Ankara, 2008), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör