Yazar,
çevirmen (D. 24 Kasım 1945, Ankara - Ö. 2007, İstanbul). Tam adı Mehmet Samih
Rifat’tır. Şair Oktay Rifat’ın oğludur. Şair ve dilci Sâmih Rifat dedesi, şair
Nâzım Hikmet babasının teyzesi oğlu, siyaset adamı Mehmet Ali Aybar babasının
kardeş torunudur. Beylerbeyi İlkokulu, Saint-Benoit Lisesi (1963) ve İstanbul
Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi (1970) mezunu. Bir süre resmi
kuruluşlarda restoratör olarak çalıştıktan (1970-86) sonra reklam sektörüne
geçerek fotoğrafçılık, belgesel film ve reklam filmi yönetmenliği ve reklam
yazarlığı yaptı. Çalışmalarını Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılıkta danışman
olarak sürdürdü. 2007 yılında İstanbul’da
öldü. Karacaahmet Mezarlığında toprağa verilmiştir.
İlk
yazısı, Cumhuriyet gazetesinde (1978) çıkmıştı. İlk çevirileri 1980’li
yıllarda Yazko Çeviri dergisinde yayımlanmaya başladı. René Char, Jacques Prévert,
André Verdet, Jean Follain, Paul Valéry, Kavafis, Le Corbusier gibi ozan ve
yazarlardan çeviriler yaptı. Üniversite öğrenciliği yıllarında fotoğrafçılıkla
ilgilendi. 1980’li yıllardan itibaren çeşitli dergilerde yazdığı yazılara eşlik
eden fotoğrafları yayımladı, belgesel filmler çekti. Yazı ve çevirilerini Fol,
Sanat Dünyamız ve kitap-lık gibi dergilerde yayımladı.
Fotoğraf sanatı üzerine yazıla-rından oluşan Akla Kara
Arası adlı kitabı için; “Günümüzde giderek çok sayıda insanın ilgi
duyduğu fotoğraf, an’ları tespit etmenin ötesinde sanatsal bir ifade biçimi ve
bu anlatım biçimini anlamanın yolu, onun üzerine düşünmekten geçiyor.
Fotoğrafın ve fotoğraf sanatının görünenin ardındaki yüzünü, oluşumunu, o an’ı
anlamak isteyen okurlar için Akla Kara Arası bir anahtar kitap.”
değerlendirmesi yapıldı.
ESERLERİ:
İnceleme:
Heraklietos - Bir Kapalı Söz Ustasıyla Buluşma Denemesi (1998).
Fotoğraf:
Akla Kara Arası.
Derleme:
Çok Eski Bir Günbatımı - Osmanlı Öncesi İstanbul’ndan
Seçme Şiirler (1999).
Diğer Eserleri:
Living in Turkey (A. Güler ve S. Yerasimos’la birlikte,
1992),
Demeures Ottomanes en Turquie (A.Güler ve S. Yerasimos’la birlikte,
1992).
Çeviri:
Seçme Şiirler (R. Char’dan, 1990),
Ölü Doğa (A. Verdet’ten, 1993),
Mimarlık Öğrencileriyle Söyleşi (Le Corbusier’den, 1993),
İmge ve Sanrı (P. Valêry’den, 1993), Sanat Herzaman Yalan Söylemez
mi? (K. Kavafis’ten, 1993),
Yaramaz Çocuklara Masallar (J. Prevert’den, 1994),
Kapodokya Kaya Kiliselerinde Üç Gün (Y. Seferis’ten, 1995),
Bahçelerin Beyaz Güneşi (J. Follain’den, 1996),
Altın Yağmur (Mabeyinci Pavlos’tan, 1997),
Pera Palas (Abidin Dino’dan, 1999),
Ne Var Ne Yok? (V. Mayakovski’den, 2000),
Yüzüncü Ad (A. Maalouf’tan, 2000).
KAYNAKÇA: Muhsin Şener, Samih Rıfat’tan “Herakleitos” - Bir Kapalı
Söz Ustası (Cumhuriyet Kitap, 29.4.1999), TBE Ansiklopedisi (c.2, 2001),
Bedirhan Toprak / Ada Bahane! (Virgül, sayı: 50, Nisan 2002), Necmi Sönmez /
Eşzamanlı İmge Akışkanlığı (Virgül, sayı: 61, Nisan 2003), İhsan Işık / Resimli ve
Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006,
gen. 2. bas. 2007), Türkiye Kültür ve Sanat 2008 Yıllığı (2008).