Mustafa Nurettin Peker

Ressam, Tarihçi

Doğum
Ölüm
16 Mayıs, 1987
-

Tarihçi, ressam (D. 1892, Beşiktaş / İstanbul – Ö. 16 Mayıs 1987). Devrekâni Balabanlar köyünden müderris ve imam Hattat Sadık Efendi’nin oğludur.  İlkokul, ortaokul ve liseyi İstanbul Beşiktaş’ta bitirdi. 1909-12 yılları arasında İstanbul Kıdemli Küçük Zabit Mektebinden mezun oldu. İşkodra’nın Karadağ sınırındaki Birinci Tümen Birinci Alaya öğretmen olarak atandı. Dönüşünde Çatalca’da Bulgarlarla savaştı. 1913 yılında Edirne’yi Kurtarış Harekâtına katıldı. Bundan sonra 14. Kastamonu Tümeni Kırkıncı Alay ile Şile’ni Rus bombardımanına karşı savunulmasına (1914) ve Çanakkale’de Arıburnu Savaşına katıldı (1915), Emir Subaylığını yaptığı alay komutanı Yarbay Refik Bey şehit düşerken Peker de yaralandı. Bu savaştan dolayı kendisine Osmanlı Harp Madalyası verildi. 1916’da 156. Alayla Irak cephesine gitti. Fırat-Dicle boyundaki muharebeler ve İran Harekâtı’nda iki kez yaralandı. Osmanlı Liyâkat Madalyası ve Alman Gümüş Salip Nişanıyla ödüllendirildi. 1917’de 18. Alayla Süleymaniye-Musul cephesinde Rus ve İngilizlerle savaştı. 30 Ekim 1918 tarihinde Musul’da yaralı iken İngilizlerce esir alınarak Bağdat-Basra esir kampına gönderildi. Dürrizade Abdullah’ın fetvasını yaktığından iki arkadaşıyla Hindistan’a sürüldü. Mustafa Kemal Paşa’nın gayretiyle Malta sürgünleriyle birlikte Türkiye’ye dönmesine izin verildi.  

1920’de Anadolu’ya geçerek Kuvâ-yi Milliye’ye katıldı. 1921’de Sakarya Meydan Savaşında yaralanarak Kastamonu’da tedavi gördü. 1922’de Gaziantep Hudut Taburunda görev yaptı. Emsal arkadaşları yüzbaşılığa terfi ederken Peker’in Irak’ta esirlikte geçen yılları terfisine sayılmadı. Kendisine esaret maaşı da verilmedi. Bunun üzerine ordudan istifa etti (1923). Ancak kendisine İstiklâl Madalyası verildi. 1923’te girdiği yabancı dil sınavını kazanarak İstanbul’da Taharrî Komiser Muavinliğine atandı. Anne ve babasının İnebolu’ya yerleşmesi nedeniyle, isteği üzerine atandığı Azdavay Nahiye Müdürlüğü (Mayıs 1923) görevinden sonra yirmi sekiz yıl Kastamonu’nun çeşitli nahiyelerinde müdürlük, ilçelerinde kaymakam vekilliği yaptı. 1951’de emekliye ayrılarak Beşiktaş’taki babaevine yerleşti.

ESERLERİ:

İstiklâl Savaşı (1955), Tarih Konuşuyor (Cemal Kutay’la, 1964, 8 cilt), Öl Esir Olma (1966), Balkan Harbi’nde Kırklareli (1969), Kurtuluş Savaşı’nda Kastamonu (1977-78).

KAYNAK: Nail Tan - Özdemir Tan / Gurur Kaynağımız Kastamonulular III (2004), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör