Nejat Uygur

Senaryo Yazarı, Yönetmen, Tiyatro Oyuncusu, Oyuncu

Doğum
09 Ağustos, 1927
Ölüm
20 Kasım, 2013
Burç

Tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen (D. 9 Ağustos 1927, Kilis – Ö.  20 Kasım 2013, İstanbul). Subay bir baba ve öğretmen bir anneye sahip olması, Anadolu’nun çeşitli kasaba ve kentlerini görmesini sağladı. Tiyatroya, Siirt, Ezine ve İntepe'deki okullarda tamamladığı ilkokul yıllarında yer aldığı müsamerelerle başladı. Sarıyer, Çanakkale ve Manisa'da ortaokulu tamamladıktan sonra İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nin Heykel Bölümü'ne girdi, ama mezun olamadı.

1943 yılında Sarıyer Halkevi’nde başladığı boks sporunun yanında atletizm, su topu ve at biniciliği sporlarıyla da ilgilendi. Bir dönem Sarıyer Halkevi’nin Tiyatro bölümünde ve Avni Dilligil Tiyatrosunda amatör oyunculuk yaptı. 1949 yılında da kendi adına kurduğu Nejat Uygur Tiyatrosu ile profesyonel oyunculuğa adım attı. 1950 yılında eşi Necla Uygur ile hayatını birleştirdi. On üç yıl süren Anadolu turneleri sürecinde sırasıyla Ahmet, ikiz kardeş olan Süheyl ve Süha, Kemal, Behzat olmak üzere beş erkek çocukları dünyaya geldi. Süheyl ve Behzat babalarının yanında usta-çırak eğitimi ile yetişerek tiyatrocu oldular.

Altmış yılı aşkın bir süre boyunca tiyatroya eşi ve çocuklarıyla birlikte hizmet eden Nejat Uygur, geleneksel Türk temaşa sanatı geleneğinde kendine özgü bir tavır geliştirdi. Çocuksu bir tipleme ve söze dayanan oyunculukla, güncel siyasal olaylardan esinlenerek oluşturduğu hafif komedileriyle adından söz ettirdi. Anadolu’nun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da oyunlar sergiledi. Öte yandan sahnelerde birçok ilki gerçekleştiren Uygur,  Hey Amigo Ver Salata adlı oyununda ilk “barkovizyon"u; Ümit mi Simit mi? oyununda da sonraki yıllarda çok popüler olan “stand-up”ı uyguladı.

2007 yılında, Ankara’da katıldığı bir festivalden İstanbul'a dönerken rahatsızlanarak hastaneye kaldırıldı. Uzun süren tedavisi boyunca, klasik sahne ortamından uzaklaşmasına rağmen; hayata sımsıkı sarılarak, hastane personeli ile oyunlar oynadı.

1998 yılında Devlet Sanatçısı unvanı verilen Nejat Uygur; ayrıca, Belkıs Dilligil Onur Ödülü (1999), Avni Dilligil Tiyatro Ödülü (1999), Kemal Sunal Kültür Sanat Ödülü (2006), Tiyatroya Destek Yılı Özel Ödülü (2007), Altın Kelebek TV Yıldızları Ödülü (2007) gibi birçok ödülün de sahibi oldu.

Nejat Uygur, 20 Kasım 2013 günü İstanbul’da öldü. Öğle namazının müteakiben Teşvikiye Camii’nde kılınacak cenaze namazının ardından Uygur’un cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Akşam da Uygur için Dolmabahçe Camii’nde Kur’an okundu..

 

Nejat Uygur’un vefatı ile ilgili oğlu sanatçı Behzat Uygur şunları söyledi:

 

 “Babamız kadar ustamızdı, bazen hangisi karıştırıyoruz. Ustayı kaybettik başka bir şey. Her çocuk gibi biz de onu çok özleyeceğiz. Fakat hep yaşayacak insanlar onlar, ölümsüz insanlar” dedi. Behzat Uygur,  “Babamın ne kadar sevildiğini biliyorduk zaten. Fakat bilmemize rağmen, ona gösterilen bu sevgi seli, bizim acımızı dindiriyor.

Nejat Uygur’un yıllardır yapmak istediği şey, ne kadar güzel gerçekleşmiş ki, bütün siyasiler parti ayırt etmeksizin ve her kesimden insanlar arıyorlar. Zaten yıllardan beri tiyatrosunda yapmak istediği buydu, bu yüzden sevenlerine teşekkür ediyoruz. Babaya veda edeceğiz ama bedenen veda ediyoruz. Baba her şekilde ölümsüzdür artık.

O yüzden onunla birlikte olmaya aslında devam edeceğiz. Elimizden geldiğince o kuşağın devamı ve çırakları olarak, her koşulda tiyatroyu devam ettirmek arzusundayız. Görevimiz bu zaten, büyük aşkla yapacağız. Bizden sonrakilere bırakacağız. Babamızın da bize söylediği gibi, asla pes etmememiz gerekiyor, tiyatroyu sürdüreceğiz.”

 

Rol Aldığı Oyunlarından Seçmeler:

Zamsalak, Aman Özal Duymasın, Hastane Mi Kestane Mi, Minti Minti, Hanedan, Cibali Karakolu, Benim Annem Evden Neden Kaçtı,  Şeytandan 29 Gün Evvel Doğan Çocuk (Minti Minti 2), Hey Amigo Ver Salata, Ümit mi Simit mi?

 

Rol Aldığı Filmler:

 

Hastane mi kestane mi (Video 2007)

Sizinki Canda Bizimki Patlican mı? (TV Filmi 2007)

Beyaz Melek (Gazi Cemal, Sinema Filmi 2007).

Vizontele Tuuba (Hacı Zübeyir, Sinema Filmi 2004),

Ne Hakla Otuzbeşe Bakla (Video 1987)

Suya Sabuna Dokunmadan: Demirel’e Söylerim (Video 1986)

Cafer'in Nargilesi (Sinema Filmi 1974),

İyi, Fakir ve Kibar (Cafer Bey, Sinema Filmi 1971),  

Cafer Bey Cafer Bey, Sinema Filmi 1970),

 

Yönetmeni Olduğu Filmler:

 

Hastane mi Kestane Mi (Video)

Ne Hakla Otuzbeşe Bakla (Video 1987)

 

Senaryosunu Yazdığı Filmler:

 

Sizinki Canda Bizimki Patlican mı? (Uyarlama, TV Filmi 2007)

Ne Hakla Otuzbeşe Bakla (Video 1987)

 

Katıldığı Tv Programları:

 

Zamsalak (2005)

Laf Lafı Açıyor (1992-1994)

 

KAYNAKÇA: Mustafa N. Özön - Baha Dürder / Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi (1967), Niyazi Akı / Çağdaş Türk Tiyatrosuna Toplu Bakış / 1923-1967 (1968), Metin And / Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu (1983), Gülayşe Erkoç / 1960-1970 Dönemi Tiyatro Hareketleri (DTCF Tiyatro Bölümü Yüksek Lisans Tezi, 2002), Büyük Larousse (c.19, s. 11987, 1986), AnaBritannica (c. 21, s. 448, 1987), Ömer Ayhan / Siyah Beyaz Bir Öykü (Türk Sinemasının 1960’lı yıllardan günümüze kadarki yılları, 2001), Gülcan Tezcan / Tuluat'ın son ustasıydı (Star gazetesi, 20 Kasım 2013), İhsan Işık / Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013), Nejat Uygur 8imdb.com, 07.04.2022).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör