Ömer Osman Erendoruk

Yazar, Şair

Doğum
12 Şubat, 1934
Ölüm
Eğitim
Kırcaali Türk Pedogoji Okulu
Burç
Diğer İsimler
Ömer Osmanov

Şair ve yazar (D. 12 Şubat 1934, Karakuz köyü / Koşukavak / Kırcaali / Bulgaristan – Ö. 2006, İstanbul). Ömer Osmanov imzasını da kullandı. İlköğrenimini kasabasında tamamladıktan sonra Kırcaali Türk Pedogoji Okulunda okudu. Doğduğu bölgenin köy ve kasabalarında öğretmenlik yaptı. Bir süre Kırcaali il gazetesinde çalıştı. 1970‘lerin sonlarında, yazdığı (ama basılmadan kalan) Garip Milyon adlı romanından ötürü yargılandı, beş yıl cezaevinde kaldı. Türk adlarının Bulgar adlarıyla değiştirilmesi uygulaması başlayınca da 1985’te Belene ölüm kampına gönderildi. Sonra da ailece Kuzeydoğu Bulgaristan‘ın sadece Bulgarların bulunduğu Roman kentine sürgün edildi. 1989 büyük göçünde sınır dışı edilerek, Türkiye‘ye gelerek İstanbul‘a yerleşti. Bulgaristan‘daki öğreniminin öğretmen okulu denkliği kabul edilerek 1955‘ten itibaren çeşitli okullarda öğretmenlik; ayrıca gazetecilik, işçilik yaptı.

Sanat hayatına 1952’de şiirle başladı. Daha sonraları öyküye yöneldi ve bu türde ortaya koyduğu örneklerle dikkatleri üzerine topladı. Türk şiirinin biçim ve biçem olanaklarından olağanüstü bir başarıyla yararlanmasını bilen şairin şiirine, ne yazık ki, çokçası öfkeli, ikinci, sert kavgacı bir içerik kazandırdığı» biçiminde eleştiriler de aldı. Şiir ve yazıları daha çok Tuna, Esinti, Tuna, Balkan Türklerinin Sesi, Balkanlarda Türk Kültürü, Yesevi dergilerinde yayımlandı. Şiirleriyle çeşitli yarışmalarda birincilik kazandı.

Şair ve yazar Ömer Osman Erendoruk, 2006 yılında İstanbul’da vefat etti. Kayaban Mezarlığında  toprağa verildi.

“Zamanla roman, piyes, araştırma, çocuk şiiri, masal türlerini de deneyen Erendoruk, hangi türe el attıysa başarılı olmuştur. Edebiyatta şık adımını, sanatı sanat için değil, halkın saflarında yer tutarak, sanatı toplum için değil halkın saflarında yar tutarak sanatı toplum için yapmak üzere atmıştır. Yarım asra yakın bir süre komünizmin baskısı altında bulgarlaştırılıp eritilmeye çalışılan Türk halkının acıları, ıstırapları, yalnızlığı, yönetimin sahtekarlığı, hilekarlığı, bencilliği, dalkavukluğu, eserlerinin vazgeçilmez konuları oluyor.

“Ömer Osman Erendoruk, edebiyatta hiçbir şey yapmamış bile olsa. Bulgaristan’da Türk halkının üzerinde yarım asra yakın süren iğrenç oyunları edebî türlerin her çeşidinde dört dörtlük yansıtması yeterlidir.” (Mehmet Türker)

Kitapta şöyle bir göz gezdirdiğiniz vakit, Ömer Osman’ın usta bir şair, Türkçeye hakim bir kalem olduğunu hemen anlıyorsunuz. Bulgaristan’da doğup büyümüş, bin bir baskı altında hayatını sürdürmüş bir insanın, Türkçemizi bu kadar güzel kullanması ve yazması, şiir tekniğimize bu kadar vukufiyet... ‘Bulgaristan’da Türk yok’ diyen alçaklara cevap olarak tek başına yeter.” (Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu)

“Ömer Osman’ın Dostoyevskivari hikâyeciliği var.” (Paraşkev Paruşev)

ESERLERİ:

HİKÂYE: Yaralı Güvercin (1965), Bırak Kocamı (uzun hikâye, 1967), Son Gece (2001).

ŞİİR: S.O.S. veya Üçüncü Mezar (1989), Ölmeden Ölmek (1991), Sabır Duası (1992), Dilim Dilim Yürek (1994), Buram Buram Yalnızlık (1997), İzmir Sokakları (1998).

ROMAN: Buruk Acı (1995), Uçurum (1995), Ağlatırsa Mevlam Yine Güldürür (2002), İçimizdeki İnci Taneciği (2004).

ANI-GÖZLEM: Bir Başkadır Bizim Eller (1998).

ÇOCUK KİTABI: Ağlatmayın Çocukları (çocuk şiirleri, 1998), Taşlaşan Çocuk (masal, 1999).

MEKTUP: Istıraphaneden Mektuplar (1999).

KAYNAK: Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu / S.O.S. veya Üçüncü Mezar (Türkiye gazetesi, 28.10.1989), TBE Ansiklopedisi (2001), Hayriye Süleymanoğlu Yenisoy / Bulgaristan Türk Çocuk Edebiyatından Örnekler (2002), Sabahattin Bayramöz / Türkçenin Sarmaşıkları (2002), Mehmet Türker / Edebiyatımızın Doruğundan Bir Ses (Kaynak, Mayıs-Haziran 2004), Mehmet Türker / Kalem Kılıçlaşınca (2004), TYB Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı (2007), İhsan Işık / Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009 ve 2011).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör