Nedret Gürcan

Şair ve yazar, siyasetçi (D. 26 Haziran 1931, Dinar / Afyon – Ö. 2 Eylül 2019, Ankara). Buca Ortaokulu (1947) mezunu. Yirmi üç yıl Dinar Belediye Meclis üyesi (iki devre başkan vekili), önceki yıllarda on dört yıl sürekli CHP ilçe başkanı, Kızılay Cemiyeti başkanı oldu. Dinar’da ticaretle uğraştı. Edebiyatçılar Derneği üyesiydi.

İlk şiiri 1948’de Anadolu gazetesinin (İzmir) sanat ekinde; diğer ürünleri Varlık, Yeditepe, Türk Dili, Şairler Yaprağı, Kervan, Varan, Güney, Kaynak, Pazar Postası gibi dergilerde yer aldı. 1950 yılında İzmir’de Tarık Dursun K., Cengiz Tuncer ve Ziya Metin’le Kervan adlı bir sanat dergisi (8 sayı) çıkardı, 1954-57 yılları arasında Dinar’da Şairler Yaprağı adıyla (36 sayı) çıkan o dönemde Türkiye’nin tek şiir dergisini yönetti.

Bu dergide günümüzün birçok ünlü şairi yazmış, kimileri de bu dergi ile tanınmaya başlamışlardır. Aynı dönemde yayımcılık da yapan Gürcan, “Şairler Yaprağı Yayınları” adı altında çeşitli kitaplar yayımlamıştır. Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde siyaset, ekonomi ve depremle ilgili yazıları yer aldı. İlçesinde Yeni Dostluk ve Vatandaş adlı iki siyasi gazete çıkardı. 1957’de Akis dergisinde çıkan bir yazısından dolayı yargılandı, aklanmıştı. 2000’de Dionysos Şiir Ödülünü aldı.

Vefatı:

Nedret Gürcan, 2 Eylül 2019 günü Ankara’da hayatını kaybetti. Cenazesi 2 Eylül 2019 günü Ankara Karşıyaka Mezarlığında toprağa verildi.

Rahmetli Nedret Gürcan; Niyazi, Barkın ve Etil isimli üç çocuk babasıydı.

Hakkında Çıkan Kitaplar:

Abdullah Şengül / Nedret Gürcan - Taşrada Şiire Tutunmak (2007), Nedret Gürcan’a Edebiyatçı Mektupları -  Yayıma Hazırlayan: Turgut Çeviker (2016).

ESERLERİ:

Şiir: Yaşadıkça Aşk (1953), Festival (1956), İki Beyaz Çizgi (1963), Bulut İndi (1972), Tutkun ve Kırgın (1996), Beş Çayı (Five Ocloc Tea, 1998), Dünya Ne Kadar Küçük! (2010).

Anı: Benim Sevgili Taşram (2003), Taşra Öyküleri (2004).

NEDRET GÜRCAN İÇİN NE DEDİLER?

“Şiirin elmas taşları kuyumcusu olan Cemal Süreya da, Nedret Gürcan’ın kuyumlarına takılmıştır; gördüğü güzelliği başıboş koymak istemez, dizeleri ile de işaret etmek ister: ‘Sen ilginç bir şairsin...’ der. Nedret Gürcan, şiiri kasabadan nasıl kente taşımışsa, Cemal Süreya da kentten alıp başkente getirmiştir.” (Mehmed Kemal)

***

“Nedret Gürcan, şiirlerinde daha çok sıkıntılı ve bunalımlı bir kasaba insanının hayatını anlatmış, büyük kent özleminin kendi usunda ve gönlünde tutuşturduğu her şeyi sevda şiirleriyle Dinar’da söylemiştir.” (İrfan Ünver)

***

“Nedret Gürcan şair (ciddi anlamda şair), işadamı, politikacı, gazeteci, yazar... Ve ulusal taşra burjuvazisinin bence örnek alınması gereken en önemli temsilcilerinden biri. Anılarsa zaten şair, politikacı, işadamı, aydın olarak Nedret Gürcan’ın anıları.

“Benim Sevgili Taşram” işte böyle bir adamın kitabı. ‘Zenci’ yazarlara yazdırılmamış, kendi elinden çıkmış, hayatın tadı ve tuzunda, hayatın sınavından geçmiş bir kitap!...” (Özdemir İnce)

***

“Nedret Gürcan’ın anılarını okurken, taşrada çoğalmanın, orada yeni bir dünya yaratmanın ne olduğunu daha iyi anlıyor insan. (...) Başkentte ya da anakentlerden birinde yaşasak bile kendi taşramızdan kurtulamayız. Nedret Gürcan’ın anıları, nasıl yeniyetmelik geçirdiğimizi, nasıl kendimizle ödeşmemiz gerektiğini öğretiyor bize Taşrada yaşamanın onurunu paylaşıyor bizimle. (...) Menderes ırmağının doğduğu o yere ‘Menderes İli’ olmak yakışırdı. Eskil çağlarda Anadolu uygarlığının başkenti olan Dinar taşra olmaktan kurtulmuş sayılır. Kuşku yok ki o savaşıma yüreğini katan bir ozandır Nedret Gürcan.” (Mustafa Şerif Onaran)

KAYNAKÇA: Nurullah Ataç (Türk Dili, sayı: 4, 1954), İrfan Ünver Nasrattınoğlu / Afyonkarahisarlı Şairler-Yazarlar-Hattatlar (1971), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) - Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007), Mehmed Kemal (Cumhuriyet, 10.6.1996), Fakir Baykurt (Evrensel, 9.7.1996), Özel Arabul / Kendi Taşrasında, Kendi Çağında Kendine Sürgün Bir Ozan: Nedret Gürcan (Cumhuriyet Kitap, 23.7.1998), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (6. bas. 1999), Ege’nin Üç Şairi (Salihli Şiir İkindileri XXII, İlkyaz 2000), TBE Ansiklopedisi (2001), Özdemir İnce (Hürriyet, 11.1.2004), Mustafa Şerif Onaran (Varlık, Nisan 2004), Oktay Akbal / Cumhuriyet (1.1.2004), Ülkü Tamer / Milliyet (4.1.2004), Selim İleri / Cumhuriyet (9.1.2004), Ertuğrul Efeoğlu / Hürriyet Gösteri (Mart 2004), Mustafa Şerif Onaran / Şairler Yaprağı (Varlık, Ekim 2004), Erdem Öztop / Söyleşi (Varlık Kitap, Ağustos 2004), Abdullah Şengül / Nedret Gürcan - Taşrada Şiire Tutunmak (2007), Nedret Gürcan’a Edebiyatçı Mektupları -  Yayıma Hazırlayan: Turgut Çeviker (2016), Yazarımız Nedret Gürcan’ı kaybettik (afyonzafer.net, 02 Eylül 2019), Lozan Sarıoğlu / Nedret Gürcan’ı kaybettik (afyonzafer.net, 02 Eylül 2019).