Rauf Ahmet Hotinli

Diplomat, Bürokrat

Doğum
Ölüm
-
Eğitim
Tıbbiye Mektebi
Diğer İsimler
Mehmet Rauf

Bürokrat, ilk Basın ve Yayın Genel Müdürü, diplomat (D. 1875, Edirne – Ö. 1952). Asıl adı Mehmet Rauf'tur, Hotinli soyadını sonradan almıştır. Tıbbiye Mektebinden mezun olduğuna rağmen doktorluk mesleğini sürdürmediği için ilmi yazıları dışında imzalarında doktor unvanını pek kullanmamıştır. 5 Nisan 1899’da Atina Büyükelçiliği üçüncü katipliğine, 9 Haziran 1903’te Madrid Büyükelçiliği ikinci katipliğine tayin edildi. Burada bulunduğu beş sene süresince siyasi ve sosyal bilgilerini geliştirdi. 2 Eylül 1908’de Washington Büyükelçiliği başkatipliğine geçti, 1 Temmuz 1910’da Londra Sefareti Büyükelçiliğine nakledildi.

Matbuat İdaresi teşkilatına geçişi, Hariciye Nezareti Matbuat-ı Ecnebiyye Müdürlüğü'ne tayini ile, Rıfat Paşa’nın Hariciye Nezareti zamanında, 1911 yılındadır. Bu tarihlerde Dahiliye Nezareti’ne bağlı olan Matbuat-ı Dahiliye Müdüriyeti’nden başka Hariciye Nezareti’ne bağlı olan “Matbuat-ı Ecnebiyye” şubesi de ayrıca devam etmekte idi. Rauf Ahmet Mabuat-ı Ecnebiyye Kalemi'ne müdür olarak geçti. Rauf Ahmet, müdürü bulunduğu şubenin teşkilat ve görevlerini Avrupa’daki emsallerine uygun hale getirmek için uğraştı ve bilhassa istihbarat ajansları üzerinde durarak yarı resmi Osmanlı ajansını ıslaha ve Türkiye’ye ait haberleri yayınlamaya çalıştı. Hükümetin, Türkiye’de faaliyet gösteren diğer yabancı ajanslar üzerinde de etkili olması hususunda gayret gösterdi.

Rauf Ahmet Hotinli, bir taraftan bu işlerle uğraşırken diğer taraftan da matbuat işlerinin iki ayrı nezarete bağlı iki ayrı müdürlük elindeki gayri tabii vaziyetinden kurtarılması ve başka memleketlerdeki emsallerine benzemesi hususunda gayret gösterdi, neticede bu iki müdürlüğün bir Matbuat Genel Müdürlüğü halinde birleştirilmesi hususundaki kanun 1912 yılında çıkmıştır. Rauf Ahmet, 1913 yılında ilk Matbuat Genel Müdürü olarak atandı, 28 Şubat 1914’te istifa ederek görevinden ayrılmıştır. Londra Konferansı’nda danışman olarak TBMM heyetinde yer almıştır.

Aynı yıl Paris Sefareti Müsteşarlığı’na tayin edilmişse de, I. Cihan Harbi çıkınca İstanbul’a gelerek, harp sonuna kadar, sulh meselelerini tetkik etmek üzere, Hariciye Nezareti’nde teşekkül ettirilen komisyonda görev yapmıştır. Bu münasebetle hazırladığı Boğazlara ve Mısır meselesine ait iki rapor hükümete verilmiştir. Savaşın sona ermesiyle Paris Sefareti Müsteşarlığı’ndan istifa etmiş ve 1919 yılı sonuna kadar İstiklâl gazetesini çıkarmıştır.

Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda İstanbul mebusu olarak bulunmuş ve Hariciye Encümeni Reisi olmuş, Londra Konferansı’nda danışman olarak TBMM heyetine dahil olmuştur. 1921-23 yıllarında İstanbul’da Yeni Şark gazetesini çıkartmış ve başyazarlığını yapmıştır. Daha sonra Millet, Tan ve Vatan gazetelerine ilmî yazılar yazmıştır.

KAYNAK: Servet Rıfat İskit / Türkiye Matbuat İdareleri ve Politikaları (1930), Genel Müdürlerimiz (byegm.gov.tr, 9.11.2015), Rauf Ahmet (Hotinli) (hece.com.tr, 12.12.2015).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör