İsmet Zeki Eyuboğlu

Çevirmen, Yazar

Doğum
Ölüm
12 Kasım, 2003
Eğitim
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü

Yazar, çevirmen (D. 1925, Maçka / Trabzon- Ö. 12 Kasım 2003, İstanbul). Yazar Sabahattin Eyuboğlu ile şair ve ressam Bedri Rahmi Eyuboğlu’nun  amca çocuğudur. İstanbul Vefa Lisesi (1948), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü (1953) mezunu. Ayrıca Klasik Filoloji ve Tarih bölümlerinde de okudu. Bir süre felsefe ve edebiyat öğretmeni olarak çalıştı. Öğretmenlikten aydıldıktan sonra çevirmenlik ve serbest yazarlığı iş edindi. Çalışmalarını Anadolu uygarlığı, halkbilim varlıkları ve Türk dili araştırmaları konularında yoğunlaştırdı. İlk araştırma ve derleme çalışmalarını Karadeniz folkloru ve halk edebiyatı üzerine yaptı. Bu türden halkbilimi konusundaki ilk yazıları Türk Folklor Araştırmaları dergisinde (1948-58) yayımlandı. 1958 yılından itibaren yaptığı araştırma, inceleme yazıları, eleştirileri ve derleme çalışmaları Yelken, Yeni Ufuklar, Türk Dili, Dünya, Soyut, Varlık, Cumhuriyet, Yansıma, Kıyı  gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı. Fatih Sultan Mehmet için, onun döneminden günümüze kadar, yazılan şiirleri derleyerek 1953 yılında “Destanlar İçinde Fatih” adlı bir antolojide yayımladı. Divan edebiyatını inceledi  ve Divan şiirinde işlenen değişik konular üzerine araştırmalar yapıp yayımladı. Anadolu kültürü üzerine yaptığı araştırmalar ile Almanca, Latince, Arapça, Farsça gibi dillerden yaptığı çeviriler ilgiyle karşılandı. Yedi Askı şairlerinin ve Hz. Ali’nin şiirlerini Türkçeye kazandırdı. Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü Altın Madalyası sahibiydi.

ESERLERİ:

İNCELEME: Divan Şiirinde Sapık Sevgi (1968), Türk Şiirinde Tanrıya Kafa Tutanlar (1968), Baki (1972), Tanrı Yaratan Toprak (1973), Anadolu İnançları (1974), Cinsel Büyüler (2 cilt, 1975), Karadeniz Aşk Türküleri (1976), Anadolu Halk İlaçları (1977), İnsanın Boyutları (1979), Alevilik-Sünnilik, İslâm Düşüncesi (1979), Şeyh Bedrettin ve Vâridat (1980), Kendi Sözleriyle Atatürk İlkeleri (1981), Anadolu Uygarlığı (1981), Atatürk’ten Özdeyişler (1981), Bütün Yönleriyle Bektaşilik (1981), Geçmişin Yaşama Gücü (1982), Yedi Askı (İslâmiyet Öncesi Arap şiirinden seçmeler, 1985), Günün Işığında Tasavvuf, Tarikatlar, Mezhepler Tarihi (1986), Mevlâna Celaleddin (1989), Türkçe Kökler Sözlüğü (1989), Şeytan Ayetleri Söylencesi-Zerdüşt’ün Şiirleri (1989), Hacı Bektaş Veli (1989), Uygarlığın Çıkmazları (1990), Tarihin İlkeleri (1991), Alevi-Bektaşi Edebiyatı (1991), Pir Sultan Abdal (1991), Yunus Emre (1991), Abdal Musa (1991), Hatayî (Şah İsmail, 1991), Kaygusuz Abdal (1992), Şeytan Ayetleri Tartışması (1994), İslâmın Çöküşü (1997), Felsefe Açısından 12 Eylül-Boşluğun Egemenliği (1997), Gülen Anadolu (1997), Gelin Canlar Söyleşelim (1997), İslâmda Bölünmeler, Çelişmeler (1997), Aşık Sadık (1997), Yoksul Özdeyişleri (2001), Uygarlığın Işıldakları (2001), Toplum Sarsıntıları (2001), Bilgelerin Dilinden (2002).

ŞİİR: Taşoluğun Başında (1998), Kara Zıpkalı Uşaklar Destanı (1999).

ANI: Anılar (1999), Öğrenciler (2002).

SÖZLÜK: Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü (1988).

ANTOLOJİ: Destanlar İçinde Fatih (1953).

ÇEVİRİ: Gezgin ile Gölgesi (Nietzsche’den, 1966), Sığırtmaç Türküleri (Vergilius’tan, 1995), Pascale (1996), Hz. Ali’nin Şiirleri (1997).

 KAYNAK: Yurt Ansiklopedisi (c. X, 1984), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001), Murat Batmankaya / Anılarda Kalan (Cumhuriyet Kitap, 21.9. 2002), Birsen Pekçolak - Zeki Büyüktanır / Homeros’tan Günümüze Anadolu Destanları (2002), Aslı Örnek / ‘Öğrenciler’ (Cumhuriyet Kitap, 21.9.2002), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, 2007).

 

 

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör