Besteci, müzikolog (D. 1866,
Balat / İstanbul – Ö. 30 Aralık 1927, İstanbul). Muallim İsmail Hakkı bEy olarak da bilinir.
İlköğreniminin ardından örücü çırağı olarak çalışmaya başladı. Mahalle Camiinde
okuduğu ezanı dinleyen bir
hünkâr müezzininin önerisiyle saraya alındı.
Mızıka-i Hümâyunda Türk ve Batı mûsıkîsi eğitimi gördü. Kısa sürede
müezzin-i şehriyârîler (hükümdar müezzinleri) arasına girdi. Ardından kolağası
rütbesiyle sermüezzinliğe (başmüezzinliğe) tayin edildi.
II. Meşrutiyet’in (1908) ardından İzzettin Hümâyî ile birlikte Mûsıki-i
Osmânî Cemiyeti adıyla bir öğretim kurumu açtı. Dârülelhan Şark Mûsıkisi
Bölümünde dersler okuttu. Bir aralık söz konusu bölümün müdürlüğü ile birlikte
icra heyeti yöneticiliğinde de bulundu.
Şark Mûsikisi Bölümünün kapatılması üzerine kurulan Tarihî Türk
Mûsikisi Eserlerini Tasnif ve Tesbit Heyeti üyeliğine atandı.
ESERLERİ (Müzik):
Mahzen-i
Esrâr-ı Mûsiki yahut Teganniyât-ı Osmânî (1313),
Solfej
Nota Dersleri,
Usûlât,
Solfej,
Makamât
ve İlâveli Nota Dersleri (1335, 1341),
Mûsiki
Tekâmül Dersleri (1926),
Zeybek
Oyun Havaları (tsz.).
KAYNAKÇA: Mahmut Ragıp Gazimihal
/ İsmâil Hakkı Bey (Millî Mecmua, sayı: 101, 1928, s. 1631-1632), Mustafa Rona
/ Yirminci Yüzyıl Türk Musikisi (1970, s. 89-98), Sadun Aksüt / Türk
Musikisinin 100 Bestekârı (1993, s. 278-281), Hayri Yenigün / İsmail Hakkı Bey
[Muallim] (Musiki ve Nota, sayı: 15, 1971, s. 13), Nuri Özcan / TDV İslâm
Ansiklopedisi (c. 23, 2001, s.101-102), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli
Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas.
2007).
